شرکت بیسموت
مونو پتاسیم فسفات (MKP) که به پتاسیم دی هیدروژن فسفات (KDP) یا مونوبازی پتاسیم فسفات معروف است ترکیب معدنی با فرمول KH2PO4میباشد و یک نمک محلول است که شامل یون پتاسیم و دیهیدروژن فسفات است. به همراه دی پتاسیم فسفات K2HPO4.(H2O)x به عنوان کود، مواد افزودنی غذایی، بافر سازی و قارچکشها و در صنایع کشاورزی، داروسازی، لوازم آرایشی و محصولات مراقبت شخصی و … مورد استفاده قرار میگیرد. نمک آن غالبا با فسفریک اسید و همچنین با نمک دیپتاسیم تبلور مییابد.
بلورهای تکی این این ماده به صورت پارا الکتریک در دمای اتاق هستند. در دماهای زیر 150- درجه سلسیوس (238- درجه فارنهایت)، آنها تبدیل به فروالکتریک میشوند.
ساختار مونو پتاسیم فسفات
این ماده توانایی شرکت در چند پلیمورف را دارد. در دمای اتاق بلورهای پاراالکتریک به صورت متقارن ساختار تتراگونال را تشکیل میشوند. پس از خنک شدن به دمای 150- درجه سلسیوس (238- درجه فارنهایت)، آن را به یک مرحله فروالکتریک به همراه تقارن اورتورمبیک تبدیل میکند و دمای جابجایی هنگامی که به جای دو هیدروژن دو دوتریم که ایزوتوپ آن است قرار دهیم، تا دمای 50- درجه سلسیوس تغییر میکند. گرمایش تا 190 درجه سلسیوس (374 درجه فارنهایت ) ساختار آن را به مونوکلینیک تغییر میدهد. با گرم شدن بیشتر مونو پتاسیم فسفات در دمای 400 درجه سلسیوس (752درجه فارنهایت) با از دست دادن آب به پتاسیم متافسفات (KPO3)، تجزیه میشود.
تهیه و تولید مونو پتاسیم فسفات
این ماده شیمیایی کاربردی در اثر واکنش بین فسفریک اسید و پتاسیم کربنات تهیه میشود.
2H3PO4 + K2CO3 > 2KH2PO4 + H2CO3
خواص فیزیکی و شیمیایی مونو پتاسیم فسفات
تعدادی از خواص فیزیکی و شیمیایی مانند نقطه ذوب و جوش و چگالی و… و همچنین خواص ظاهری این ماده در جدول زیر آمده است
7778-77-0 | CAS number |
KH2PO4 | فرمول شیمیایی |
136.086 گرم بر مول | جرم مولی |
پودر سفید | ظاهر |
بدون بو | بو |
2.338 گرم برسانتیمتر مکعب | چگالی |
252.6 درجه سانتی گراد(486.7 درجه فارنهایت) | نقطه ذوب |
22.6 گرم بر 100میلیلیتر (دردمای 20 درجه سلسیوس)
83.5 گرم بر 100میلیلیتر (دردمای 90 درجه سلسیوس) |
حلالیت در آب |
کمی در اتانول محلول است | حلالیت |
1.4864 | ضریب شکست نور |
تتراگونال | ساختار کریستال |
کاربردهای مونو پتاسیم فسفات
تعدیل کننده نوری
به عنوان کریستال، مونو پتاسیم فسفات به دلیل ویژگیهای نوری غیرخطی شناخته شده است و مورد استفاده آن به عنوان تعدیل کنندههای نوری و برای نور غیرخطی مانند تسل دوم هارمونیک (SHG) مورد استقاده قرار میگیرد.
همچنین لازم به ذکر است که پتاسیم دی دوتریم فسفات (KD*P) دارای اختلاف کمی در خواص میباشد. از این ماده در تبدیل فرکانس غیرخطی از نور لیزر به جای پروتئین (منظم) KDP استفاده میشود به دلیل این که جایگزینی پروتونها با دوترونها در بلور تغییر مییابد و سومین قسمت از کشش مولکولی قوی OH به طول موجهای طولانیتر، بیشتر آن را جابجا میکند. خارج از محدوده خط اساسی تقریبا 1064 نانومتر لیزرهای مبتنی بر نئودیمیوم. KDP به طور منظم دارای ضریب جذب در این طول موج از ضخامت تقریبا 4.7-6.3 % در سانتیمتر است در حالیکه KDP بسیار دفع شده دارای جذب معمولی کمتر از 0.8% در سانتیمتر است.
نوشیدنی ها
مونو پتاسیم فسفات به عنوان مادهای در نوشیدنیهای ورزشی مانند Gatorade و Powerade استفاده میشود.
کود شیمیایی
از دیگر کاربردهای اصلی آن میتوان به کودها اشاره کرد چون به دلیل حلالیت بسیار خوبی که در آب دارد میتواند به عنوان یک کود بسیار مناسب مواد لازم برای گیاهان را به آنها برساند. از مزایای این کود میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- دارای شاخص نمک پایین و خاصیت اسیدیته
- دارای ایمنی بالا و ساختار سازگار با محیط زیست و انسانها
- حلالیت بالا در آب و تماما شامل مواد مغذی برای گیاهان
- بدون ساختارهای کلر و مضر برای گیاهان
این کود سازگاری بسیار بالایی با سایر کودهای محلول در آب از جمله مونو آمونیوم فسفات و … دارد به جز کودهایی که شامل عناصری از جمله منیزیم و کلسیم میباشد.درجه کود پودر مونو پتاسیم فسفات حاوی مقادیری معادل 52% دی فسفر پنتا اکسید و 34% پتاسیم اکسید است و دارای برچسب NPK 34-52-0 میباشد.پودر مونوپتاسیم فسفات اغلب به عنوان یک منبع مغذی در تجارت گلخانه و در هیدروپونیک مورد استفاده قرار میگیرد زیرا یک منبع موثر پتاسیم و فسفر است که برای رشد و تقویت گیاهان بسیار مفید است.
حلالیت کود مونو پتاسیم فسفات
میزان حلالیت این کود در دماهای مختلف در جدول زیر نشان داده شده است:
دما (سلسیوس) | 0 | 10 | 20 | 30 | 40 |
حلالیت در آب (به ازای حلالیت هر گرم در 100 گرم) |
14.8 |
18.3 |
22.6 |
28.0 |
33.5 |
مقدار استفاده کود مونو پتاسیم فسفات برای گیاهان مختلف
مونو پتاسیم فسفات که منبع موثر پتاسیم و فسفر است و برای رشد و تقویت گیاهان بسیار مفید است برای بسیاری از گیاهان و محصولات کشاورزی استفاده میشود که وابسته به نوع محصول کشاورز باید از مقادیر متفاوتی از این ماده استفاده کند.در جدول زیر میزان استفاده کود مونو پتاسیم فسفات برای میوه های درختی، مرکبات، سبزیجات، گوجه، موز و سیب زمینی آمده است.
نوع | مقدار استفاده (کیلوگرم به ازای هر هکتار |
میوههای درختی | 200 – 100 |
انگور | 200 – 50 |
مرکبات | 300 – 150 |
سبزیجات | 250 – 100 |
سیب زمینی | 200 – 100 |
گوجه | 300 – 150 |
موز | 300 – 200 |
زمان مصرف مونو پتاسیم فسفات
در استفاده از این کود علاوه براینکه باید به مقادیری که برای هرمحصول استفاده میشود توجه شود باید به زمان مصرف آن نیز با در نظر گرفتن نوع محصول توجه ویژه شود.در جدول زیر نیز زمان مناسب برای استفاده از این کود برای میوههای درختی، انگور، مرکبات، سبزیجات، سیب زمینی،گوجه و موز آمده است :
نوع | زمان استفاده |
میوههای درختی | تمام طول زمان رشد |
انگور |
اواسط دوره آبیاری همچنین قبل از شروع دوره نیز میتوان استفاده کرد |
مرکبات | تمام طول زمان رشد |
سبزیجات | اول دوره جوانهزنی و گلدهی تا 4هفته الی 2هفته قبل از برداشت |
سیب زمینی | مرحله گلدهی تا رسیدن |
گوجه | 1ماه بعد از کاشت تا رسیدن |
موز | تمام طول زمان آبیاری |
عوارض مونو پتاسیم فسفات
از عوارض این ماده میتوان به مضرات استفاده از آن در صنایع دارو سازی اشاره کرد که اگر به عنوان ماده اولیه صنایع داروسازی استفاده شود میتواند دارای عوارض جانبی شایعی از جمله موارد زیر باشد:
- تهوع و استفراغ، دردمعده، اسهال
- درد استخوان یا مفاصل
- سر درد، سر گیجه، احساس خستگی
- ضعف یا درد عضلانی
- احساس تشنگی مداوم
- بیحسی یا احساس سوزش
بازار جهانی
این ماده به عنوان یک مادهی پرکاربرد و مفید توانسته است بازار جهانی را تحت تاثیر خود قرار دهد و از آنها در خوراک دامها و برای گیاهان مورد استفاده قرار میگیرد. در صنعت در اثر اختلاط آن با اوره تاثیر آن را افزایش میدهند و با استفاده از این مخلوط pH خاک را در یک محدودهی کم تغییر و همانند محلولهای بافر ثابت نگه میدارند. کشورهایی از جمله آمریکای شمالی به دلیل درخواست بالایی که از این محصول دارند توانستهاند بازار آن را به طور قابل توجهی تحت تاثیر قرار دهند.
این محصول به صورت های مختلفی از جمله مایع، پودر و کریستال در دسترس میباشد و به دلیل انحلالپذیری و خاصیت اختلاط بالای آن با سایر مواد مغذی و ارزش مغذی بالایی که دارد بتواند درخواست و تقاضای بیشتری داشته باشد در نتیجه بتواند بازار جهانی را بیشتر دست خوش تغییر قرار دهد.
خرید مونو پتاسیم فسفات
شماره تماس ما : 02128422797
با تشکر شیمی من
449 بازدید کل ، 1 امروز